Một phép thử nhỏ
Để loại bỏ những yếu tố khác, mình giữ nguyên mọi điều kiện: cùng loại cà phê, cùng nhiệt độ nước 80ºC, cùng thời gian ngâm 1 phút 30 giây. Chỉ thay đổi số lần khuấy:
-
Bình đầu tiên khuấy 5 lần.
-
Bình thứ hai khuấy 10 lần.
-
Bình cuối cùng khuấy 15 lần – một con số hơi “quá tay” so với hầu hết các công thức.
Kết quả nhận được
Điều bất ngờ là sự khác biệt giữa ba bình cà phê là có, nhưng không quá lớn. Ngay cả bình khuấy đến 15 lần cũng không cho hương vị “đậm” hơn một cách rõ ràng.
So với những biến số khác như cỡ xay, nhiệt độ hay thời gian ngâm, thì khuấy đúng là “yếu tố phụ”. Nhưng nó không hề vô nghĩa. Thay vì làm cà phê ngon hẳn hay dở hẳn, khuấy đóng vai trò tạo sự ổn định cho quá trình chiết xuất.
Góc nhìn về khuấy đảo
Thực ra điều quan trọng khi khuấy là giúp nước và cà phê có thể tiếp xúc một cách đồng đều, tránh chỗ quá nhiều, chỗ lại quá ít. Nhưng có một điều mình để ý: nếu khuấy vòng tròn quá mạnh, bột cà phê dễ tạo thành một “dome” tròn – kiểu gò nổi trên bề mặt. Khi ép xuống, nước chảy dồn nhiều vào viền, giống channeling trong espresso. Hệ quả là ly cà phê có thể xuất hiện vị đắng, chát hoặc khô miệng ở hậu vị.
Hãy thử đổi cách khuấy – đảo thẳng từ trước ra sau, hoặc đưa paddle qua lại – mình thấy bánh cà phê phẳng hơn, hương vị cũng dễ chịu hơn. Mẹo nhỏ của mình là trước khi dừng, lắc nhẹ paddle ở giữa để cân bằng bề mặt bột. Điều này, kết hợp với việc ép nhẹ nhàng, giúp hạn chế rủi ro rất nhiều.
Một vài mẹo nhỏ
-
Đừng quá ám ảnh số lần khuấy, hãy coi nó như công cụ tinh chỉnh.
-
Tránh khuấy vòng tròn quá mạnh nếu không có chủ đích rõ ràng, thay vào đó hãy đảo từ sau ra trước và lặp lại .
-
Trước khi ép mình sẽ thường lắc nhẹ paddle ở giữa để làm phẳng bánh cà phê, nếu bạn đã khuấy theo vòng tròn thì hãy lắc lâu hơn một chút.
-
Ép nhẹ nhàng sẽ giúp giảm tác động từ bề mặt bột không ổn định.
Kết luận
Sau thử nghiệm này, mình rút ra: khuấy không phải là “yếu tố quyết định” hương vị, nhưng nó là “chi tiết tạo sự ổn định”. Nếu nhiệt độ, cỡ xay, hay thời gian ngâm là những biến số lớn, thì khuấy chính là cách để mình giữ mọi thứ trong tầm kiểm soát. Và đôi khi, chính những chi tiết nhỏ này lại làm nên sự chủ động, giúp mình tự tin hơn với mỗi ly cà phê từ Aeropress.